پسته در فرهنگ غذایی ایرانیان به عنوان یکی از تنقلات سالم شناخته شده است که در همه سنین طرفداران مخصوص خود را دارد. در رژیم های غذایی استاندارد مصرف آجیل ها بخش مهمی از برنامه غذایی افراد به شمار می آید، به طوریکه کاهش فشار خون با پسته به عنوان یکی از نتایج تحقیقات مهم علمی در بسیاری از مقالات مورد تاکید قرار گرفته است و این به دلیل وجود اسیدهای چرب غیر اشباع موجود در این آجیل محبوب است. با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید که تاریخچه پسته را بررسی کنیم.
منشا پیدایش پسته
پسته گیاهی است که از زمانهای گذشته در نقاط مختلف ایران کشت می شد. جنگلهای وحشی و خودروی پسته واقع در شمال شرق ایران که در مناطقی نیز هم مرز با ترکمنستان و افغانستان است پیشینه ای باستانی دارد و خاستگاه اولین درختان پسته در ایران نیز گمان می رود که مربوط به همین منطقه باشد. بر اساس نوشته های باستانی اولین درخت پسته تقریبا ۵۰۰۰ سال پیش در خراسان ایران و در دوره هخامنشیان یافت شده است. پیدایش اولین باغهای پسته نیز به همان زمان برمی گردد.
نامی که در متون زبان پارسی گذشته به این محصول داده شده است “پیستاکو” بوده است که بعدها به پسته تبدیل شده است. قدیمی ترین اثری که در رابطه با تاریخچه پسته به دست آمده است مربوط قطعه چوب نیم سوخته ای می باشد که مربوط به عصر حجر است و در اطراف شهرستان فسا واقع در استان فارس یافت شده است. از جمله تاریخ نویسانی که درنوشته های خود به تاریخچه پسته اشاره کرده است، هردوت تاریخ نویس مشهور یونانی میباشد که در آثار خود به کشت پسته در ایران اشاره کرده است. در کتاب تورات نیز درباره پسته سخنانی گفته شده است و آمده است که حضرت یعقوب(ع) هنگامی که فرزندانش راهی مصر بودند، به آنها گفته است عسل، کتیرا و پسته را به عنوان سوغات با خود به مصر ببرند.
کشت پسته در ایران
پسته به عنوان یک محصول مهم در اقتصاد کشور ما جایگاه بخصوصی دارد و سهم بزرگی در تولیدات غیر نفتی کشور دارد. پسته از مهمترین محصولات صادراتی ایران است که به خارج از کشور سادر می شود و کشور ایران در حال حاضر سهم عمده ای در بازار جهانی این محصول با ارزش دارد. بر اساس آمارهای جهانی کشور ایران با تولید حدود ۴۰۰ هزار تن پسته درسال مقام اول را در جهان داراست و بعد از آن کشور آمریکا در مقام دوم و سپس ترکیه در مقام سوم قرار دارد. استان کرمان در کشور ایران با دارا بودن ۸۱ درصد سطح زیر کشت پسته در کل کشور،رتبه اول را در کشور به خود اختصاص داده است.
شهر رفسنجان که در استان کرمان واقع شده است نه تنها به عنوان اصلی ترین زادگاه پسته یاد می شود، بلکه انواع ارقام پسته را نیز در خود پرورش می دهد، رقم پسته کرمانی نه تنها در ایران بلکه در کل جهان به عنوان رقم اصلی پسته شناخته شده است به طوریکه در کشور آمریکه نیز بهترین رقم پسته به همین نام شناخته می شود.علاوه بر آن در مناطقی از شهر یزد و زرند نیز این محصول پر طرفدار کشت می شود.